Het onfeilbare Woord

Na de inleiding volgen drie thema’s: het klassiek verstaan van de Schrift; het anders verstaan van de Schrift en het verstaan met het hart van de Schrift. Ds. D. de Wit beschrijft de hermeneutiek (bezinning op de uitleg) in historisch perspectief. Hij gaat in op een aantal momenten in de ontwikkeling van de hermeneutiek vanaf de Vroege Kerk tot heden. In zijn slotopmerking wijst de docent exegese van onze Theologische School er op: Voor het verstaan en de uitleg heeft de exegeet Gods Geest als de Auteur en Uitlegger van de Schrift nodig. In: ‘Van hermeneutiek naar exegese’ pleit drs. B. van Ojen voor een grondige exegese. Hij geeft een model van veertien exegetische stappen, die alle van een heldere toelichting worden voorzien. Terecht is de waarschuwing  over het raadplegen van commentaren: Gebruik ze pas als het nodige voorwerk is verricht, anders laat u zich snel op sleeptouw nemen door de schrijver van het commentaar!
In het negende hoofdstuk schrijft ds. J.M.D. de Heer over de verhouding Oude en Nieuwe Testament. Helder trekt onze broeder ook lijnen naar de actualiteit. De voorbeelden van het buitenspel zetten van het Oude Testament laten zien hoe belangrijk het is om de verhouding blijvend te doordenken. In de evaluatie lees ik: De eenheid van de Bijbel doet de ogen niet sluiten voor de eigen accenten van de beide Testamenten. De geloofskennis van Christus is de sleutel om Gods openbaring en daarmee het Oude en Nieuwe Testament in zijn diepe betekenis te verstaan.

‘Voor het verstaan van de Bijbel is een goede Bijbelvertaling onmisbaar’. Zo begint ds. G.W.S. Mulder zijn bijdrage onder de titel: ‘Vertaling van de Schrift’. Aan de orde komen de Septuagint, tekstkritiek, oude Bijbelvertalingen en vertaalkundige kenmerken van  de Statenvertaling. De auteur besluit met een praktische handreiking voor het omgaan met Gods Woord. De geestelijke vraag blijft: ‘Verstaat gij ook hetgeen gij leest’. Ds. J.B. Zippro behandelt de aspecten van het wetenschappelijk onderzoek van het Oude Testament. We lezen over de Pentateuchkritiek, de bronnensplitsing, de literair-kritische methode van Wellhausen en de reacties hierop. De auteur besluit met een korte schets van de ontwikkelingen, waarbij ook Kuitert en zijn boek ”Het algemeen betwijfeld geloof” aan de orde komt. Hier blijkt hoe onze Bijbelvisie ook grote consequenties heeft voor de ethiek.
Drs. J. van Mourik vervolgt met het wetenschappelijk onderzoek van het Nieuwe Testament. Hij geeft aan dat de geschiedenis van het lezen en uitleggen van dit deel van de Schrift lang en gecompliceerd is. Er volgen: de historisch-kritische benaderingswijze, het synoptisch vraagstuk, nieuwere benaderingswijze en voortgaand onderzoek, met als besluit een heldere slotbeschouwing. ‘De Bijbelwetenschapper komt met al zijn kennis nooit uit boven het eenvoudige gebed: Och, schonkt Gij mij de hulp van Uwen Geest’.
Ds. J.M.D. de Heer schrijft over: Hermeneutiek als sleutel. In dit hoofdstuk gaat hij in op synoderapporten over homoseksualiteit en over de vrouw en het ambt in drie gereformeerde kerken. Uiterst actueel! Het zijn thema’s waarover de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, de Nederlands Gereformeerde Kerken en de Christelijke Gereformeerde Kerken gedurende de laatste kwart eeuw ingrijpende besluiten hebben genomen. Ook hier blijkt dat het hanteren van de nieuwe hermeneutiek in de praktijk heeft geleid tot ingrijpende besluiten. Terecht is de oproep tot een blik in de spiegel: Ook kerken, die de nieuwe hermeneutiek afwijzen, doen er goed aan om kritisch richting zichzelf te kijken. Juist omdat we het moderne levensgevoel gezamenlijk inademen.
In het afsluitende hoofdstuk gaat ds. J.J. van Eckeveld in op het verstaan met het hart van de Schrift. Onze broeder gaat uitgebreid in op: het getuigenis van de Heilige Geest in het hart, onder meer bij Calvijn en de Nadere Reformatie; het krijgen van  teksten en de Geest en de gave van de profetie. Het profetisch ambt betreft de  dienaar van het Woord. Daarnaast kunnen in het geloofsleven van Gods kinderen profetische gaven een plaats innemen tot nut van de praktijk van het leven binnen de gemeente. Hierbij wordt geciteerd uit de biografieën van de predikanten ds. P. Honkoop sr. en ds. W.C. Lamain.
Dit boek biedt een grondige en betrouwbare studie over een zeer belangrijk onderwerp. Mij viel op: de ondertitel op de voorkant luidt: een theologische verkenning, en op de achterzijde: een dogmatische verkenning. We houden het op allebei! Daarom voor predikanten en ambtsdragers, maar ook gemeenteleden en jongeren die studeren: Tolle Lege!