Zonder berouw geen vergeving
De auteur geeft in dit boek een waardevolle historische studie over de visie van Melanchton op de verhouding tussen berouw en vergeving zoals hij die verwoordt in zijn ‘Unterricht der Visitatoren’ (1528). We kunnen lezen over het onderscheid van Gods wet en het evangelie,
tussen ‘Busse’ en geloof, in het denken van Luther, Melanchton en Agricola.
Melanchton schreef zijn ‘Unterricht’ om leiding te geven aan visitatoren en om via hen plaatselijke voorgangers te instrueren hoe er gepreekt moet worden. In het boek analiseert de auteur dit werk van Melanchton en stelt vooral de vraag aan de orde wat Melanchton zegt over de door middel van de wet gewerkte ‘Busse’. Melanchton verschilt van mening met Johann Agricola. Drs. Pieters beschrijft
ook de doorwerking van Melanchtons visie op de wet in de Heidelbergse Catechismus, speciaal de ‘tertius usus legis’ (de wet als regel der dankbaarheid voor de gelovigen). We lezen op blz. 1
60 dat Melanchton leerde dat God ‘Busse’ niet werkt door de prediking van de liefde, van het evangelie (zoals Agricola leerde), maar door de prediking van de eisen en bedreigingen van de
wet. De wet ontdekt aan de zonde maar heeft ook een functie in het derde stuk, het leven der dankbaarheid.
“Dat de wet ook een functie heeft in (anachronistisch geformuleerd) het ‘derde stuk’, werd in de loop van de derde en vierde decennia van de zestiende eeuw meer en meer erkend, eerst door Melanchton, daarna ook door Luther - gezien de autorisatie die hij via zijn ‘Vorrhede’
aan de ‘Unterricht’ gaf, waarin de ‘tertius usus legis in nuce - wordt geleerd.”
